وارد شهر که می‌شوی دو چیز چشمانت را با دلفریبی خاصی می‌رباید، یکی عمامه‌های سفید و سیاه و یکی حاج حسین سوهانی و پسران که سبقه‌ی هر دو به بلندای تاریخ قم است.

شهری با وسعت حدود ۱۲ هزار کیلومتری که منطقه بالاشهر آن اتفاقاً در جنوب آن است و منطقه پایین شهرش در شمال و از همینجا می‌توان به عمق خاص بودن این شهر تاریخی و مذهبی پی برد، نا گفته نماند که قم شهر علم و اجتهاد است و به عبارتی پایتخت سوهان و فرش کشور هم هست که اخیراً در زمینه تولید کاپشن هم کهک در قم پیشرو کشور شده است.

صد البته که اخیراً (سه چهار سالی است)، سرای ایرانی با تبلیغاتی که در نزدیکترین ورودی‌ها به شهر قم انجام داده، قم را از حالت علم و اجتهاد به سمت فروش کالای قسطی ۲۰ ماهه رهنمون ساخته و همین روزهاست که قم را به جای آخوند و حوزه علمیه و حضرت معصومه سلام الله علیها به نام سرای فروش کالای اقساطی «سرای ایرانی» بشناسند.

می‌توان گفت قم شهری است که به نحوی شهرت جهانی پیدا کرده، که اگر راستش را بخواهید! شهرت جهانیش را شاید مرهون و مدیون حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه باشد، چرا  که ایشان در سال ۱۳۴۲ به خاطر سخنرانی‌های تندی که علیه رژیم ستم شاهی داشتند دستگیر و تبعید شد و از همانجا شروعی نو به عنوان انقلاب اسلامی ایران رقم خورد.

یقیناً قم خواستگاه انقلاب اسلامی ایران است ولی این مهم به برکت حضور همین «مغزهای عمامه سفید» است که پای درس اساتید خود در حوزه علمیه قم نشسته و «ضرب زیدُ عمراً» را در «جامع المقدمات» می‌خوانند.

حرف از دستار و عمامه شد و خوب است که درباره آن هم بدانیم، که عمامه یا دستار یا دولبند گونه‌ای سربند با سبک‌های گوناگون میان مردم در غرب و جنوب آسیا و شمال آفریقا است و به شخصی که عمامه بر سر دارد «مُعَمَّم» می‌گویند، البته در میانِ همهٔ روحانیان مسلمان در جهان گونه‌ای از آن بسته می‌شود و البته عمامه در هندوستان نیز مورد استفاده است.

باید گفت در سده‌های میانی در جهان اسلام به نوعی همهٔ مردان سعی می‌کردند عمامه یا دستار بر سر بگذارند؛ به‌طوری‌که نداشتنِ آن را نشانهٔ «مست بودن» «مرد نبودن» «خارجی بودن» و نابالغ و… می‌دانستند.

پیش از اسلام، عمامه سربندِ زنان مکّه نیز بوده‌است و اگر در مورد رنگ آن بخواهید بدانید می‌توان گفت، عمامه به رنگ‌های مختلفی مثل سفید، مشکی، زعفرانی و غیره می‌باشد.

اما در قم علما و فضلایی هستند که عمامه به سر می‌گذارند و برخی از آنان در منطقه صفائیه و شهرک مهدیه که معروفترین قسمت‌ها برای سکونت ایشان است زندگی می‌کنند، که البته شهرک مهدیه محله طلاب جوان و بعضاً خارجی است.

اگر بخواهید از مراجع عظام تقلید که در قم زندگی می‌کنند، نامی ببریم، علمایی چون حضرت آیت الله «مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، وحید خراسانی، سبحانی، جوادی آملی و برخی دیگر» خودنمایی می‌کنند، ولی همانطور که می‌دانیم قم مرکز تربیت مغزهای پرباری است که بعداً نقش مرجع تقلیدی را به دوش خواهند کشید.

تعداد روحانیون حوزه علمیه قم اما حالا رو به کاهش است و این به سبب شرایط اقتصادی است که بیشتر مردم از آن در رنج و مشقت هستند و به تبع آن دامان این قشر جامعه را نیز گرفته است.

حجت الاسلام مهدی شیخ عضو ادوار مجلس در مصاحبه‌ای با آفتاب نیوز گفت : هزینه‌ای که به طلاب بابت شهریه پرداخت می‌شود، در عمل بسیار ناچیز است و کفاف حتی اجاره خانه را هم نمی‌دهد، واقعیت این است که ممکن است بودجه‌های زیادی به نام دین و فرهنگ به برخی نهادها و موسسات ریز و درشت تخصیص یابد، اما این لزوماً به این معنی نیست که طلاب و همه روحانیون در نهایت از این بودجه‌ها بهره‌مند می‌شوند.

در بولتن شماره ۱۰ تهیه شده در خبرگزاری فارس که به سال گذشته در فضای رسانه‌ای کشور نشر یافت، اشاره شده است که به دلیل سختی معیشت طلاب، برخی از آنان برای طلب کمک «دفاتر سیاسیون مراجعه می‌کنند» در این بولتن همچنین ذکر شده است که در دهه ۹۰ شمسی ظرفیت کل حوزه‌های علمیه برادران کشور، قریب ۱۷ هزار نفر بود که در نهایت بیش از ۲۰ هزار نفر برای ثبت‌نام مراجعه می‌کردند و از این بین ۱۶ هزار نفر پذیرش می‌شدند، اما در حال حاضر تنها ۴۰۰۰ نفر در حوزه‌های علمیه (آقایان) سراسر کشور تحصیل می‌کنند. با توجه به این آمار، این به معنای کاهش ۴۰۰ درصدی تعداد ورودی طلبه‌ها در کشور در ظرف تنها یک دهه است.

طبق آخرین آمار ۴۹۰ حوزه علمیه در کشور ثبت شده که با حساب سر انگشتی می‌توان محاسبه کرد به صورت میانگین و متوسط در هر حوزه کمتر از ۱۰ نفر طلبه تحصیل می‌کنند.

اما با توجه به این شرایط هنوز عمامه‌ سفید و مشکی‌هایی هستند که علرغم مشکلات مالی و … تن به تحجد و قناعت سپرده‌اند و با همین وضع زندگی طلبگی گذران می‌کنند و درس می‌خوانند و سبب اعتلای حوزه و دین می‌شوند.

باید گفت اعتبار دینی ما به برکت همین عمامه سفید و لباسی است که از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام و پیامبر اکرم برای ما به یادگار مانده و اگر همین قال الباقر و قال الصادق علیهم السلام را از ما بگیرند هویت ما نیز از بین خواهد رفت و رنگ و بوی دین از زندگی ما رخت خواهد بست.

حالا هم وقت آن است که دولت محترم همانطور که به دغدغه بسیاری از اقشار جامعه را دارد و حمایت‌های همه جانبه از آنها می‌کند، علیرغم اینکه طلبگی شغل نیست، ولی مصداق سفره خالی است که طبق ضرب المثلی بدون دعا می‌ماند، پس باید از این سربازان حوزه فرهنگ و دین نیز حمایت کند و چتر حمایتی خود را به صورت همه جانبه بر سر این عزیزان نیز قرار دهد تا شاهد شکوفایی هر چه بیشتر حوزه و ارتقاء سطح زندگی و معیشت این عزیزان باشیم.