دومین نشست تخصصی “مدیر جوان- امید انقلاب” که با حضور استعدادهای مدیریتی طرح جامع شهید بیاضی‌زاده، در تالار بیان پژوهشگاه حوزه و دانشگاه شهر قم برگزار شد، آیت‌الله محسن اراکی عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، جامعه را از منظر قرآن کریم، به دو دسته تقسیم کرد و گفت: قرآن کریم جامعه را به “جامعه هوشیار” و “جامعه ناهوشیار” تقسیم بندی کرده است.

وی در توضیح این تقسیم بندیِ مردم جامعه افزود: در قرآن کریم و منابع دینی، جامعه‌شناسیِ خاصی داریم و مبنای ویژه‌ای برای آن ذکر شده است؛ به عبارت دیگر؛ اقسام جامعه بر اساس خصلت‌های موجود، به جامعه‌ی “هوشیار” که بیدار و آگاه است و “جامعه ناهوشیار” که غافل است، تقسیم می‌شود و متاسفانه باید گفت که در این جامعه غافل بودن یک اصل است.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، با تشریح اقسام مدیریت در جامعه به “هوشیار” و “غیر هوشیار”، افزود: مدیریت در جامعه‌ی هوشیار و جامعه‌ی غافل، در روش‌ها و ابزارها فرق دارد و کاربست این روش‌ها و ابزار‌ها در دو نوع جامعه، کاملا با هم متفاوت است.

وی در پاسخ به این سوال که نخبگی چه تعریفی دارد، گفت: نخبگی در بستر جامعه شکل می گیرد و هر نخبه محصول جامعه‌ی خودش است. ممکن است “هنرمند” در یک جامعه، نخبه حساب شود و در جامعه‌ای دیگر، در کنار نخبگان قرار نگیرد؛ زیرا در جامعه‌ی غافل که چیزی جز خوش‌گذرانی، غفلت و لذّت‌های جسمانی وجود ندارد، “هنرمندی” نخبه حساب می‌شود که انسان را به سمت خوش گذرانی و لذّتِ جسمانی هدایت کند؛ اما در مقابل، جامعه‌ی بیدار، جامعه‌ای است که مردم را به سمت کارهای ارزشمند، ایثار و… هدایت کند و در چنین جامعه‌ای، شهید مظهر هنر و نخبگی است.

این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، مدیریت را سِنخی از نخبگی نامید و افزود: مدیریت، یک سنخ از فعالیت‌های نخبگانی است و این نخبگان هستند که مسئول مدیریت جامعه‌اند.

وی همچنین نخبگان را به دو دسته‌ی راکد و فعّال تقسیم کرد و گفت: نخبه‌ی راکد کسی است که هیچ خدمتی به جامعه ارائه نمی‌دهد و بعد از مدتی تبدیل به یک مانع هم برای خودش و هم برای جامعه می‌شود؛ اما نخبه‌ی فعّال کسی است که اگرچه گاهی دارای مدیریت بالفعل یا مدیریت غیر رسمی است و پست ندارد؛ اما دارای جهت دهی به جامعه می‌باشد، مانند علما، دانشمندان، انسان‌های با تقوا و ….

آیت الله اراکی مرحله بالاتر از نخبه را نخبه اسوه خواند و تصریح کرد: گاهی نخبه تبدیل می‌شود به نخبه‌ی اسوه؛یعنی نه تنها کار خوب انجام می‌دهد؛بلکه افزون بر آن، اسوه است و جامعه را به سمت بالا حرکت می‌دهد.

وی افزود: نخبگان در کشمکش‌های جامعه، محک می‌خورند و مشخص می‌شود که چه‌کاره هستند؛ به عنوان مثال طلبه شهید آرمان علی وردی، نخبه‌ی اسوه است و در حوادث اخیر مشخص شد که جامعه‌ی دینی و غیر دینی، چه جامعه‌ای است.

این عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه در پایان افزود: جامعه‌ی خوب و برتر بودن، وظیفه حاکمیت است و ما به عنوان جامعه‌ی اسلامی و ایمانی، در همه‌ی عرصه ها باید جامعه‌ی برتر و اعلی باشیم.

گفتی است سلسله نشست‌های تخصصی “مدیر جوان امید انقلاب” به همّت شاخه‌ی استعدادهای مدیریتی طرح جامع شهید بیاضی‌زاده، هر دو هفته یکبار با حضور استعدادهای حوزوی و با سخنرانی چهره‌های مطرح و شاخص حوزوی و نظام اسلامی برگزار می‌شود.