حضرت امام محمدباقر(ع) در هفتم ذی حجه ‌ی سال صد و چهارده هجری قمری به دست هشام بن عبدالملک اموی در مدینه مسموم گردید و در قبرستان بقیع در کنار امام حسن مجتبی(ع) و امام سجاد(ع) به خاک سپرده شد.

آن حضرت به هنگام شهادت، پنجاه و هفت سال داشته و از امامت ایشان حدود بیست سال می ‌گذشت. در دوران امامت آن حضرت، فرصت ‌هایى برای نهضت فکری به دست آمده بود که امام باقر(ع) کمال استفاده را در جهت تربیت شاگرد و استحکام و گسترش تشیع و انقلاب فرهنگی نمود.

امام باقر(ع) در فرصت کوتاه و مناسبی که به دست آمده بود، به تعلیم و نشر علوم اسلامی پرداخت و دانش ‌پژوهان برجسته ای را پرورش داد. این موقعیت حساس، سرفصل بزرگی در تاریخ تمدن اسلامی گشود و رشد اسلام در دوره ‌های بعد، تاثیر فراوانی از آن پذیرفت.

*در محضر امام باقرعلیه السلام

مَن لَم یَجعَل لَهُ مِن نَفسِهِ واعِظاً فَإنَّ مَواعِظَ النّاسِ لَن تُغنِیَ عَنهُ شَیئاًٌ

کسی که واعظی درونی نداشته باشد ، موعظه ‌های مردم سودی به او نمی‌ رساند/ بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۱۷۳

*شیعه و تقوا      

ما شِیَعَتُنا إلّا مَنِ اتَّقَی اللَّهَ و أطاعَهُ

شیعه ما  تنها  کسی است که تقوا پیشه و مطیع خداوند باشد/ تحف العقول ، ص ۲۹۵

*راه مبارزه با خود پسندی

سُدَّ سَبیلَ العُجبِ بِمَعرِفَهِ النَّفسِ / راه خود پسندی را با خودشناسی ببند/ تحف العقول ، ص ۲۸۶

*نشانه رحمت خدا

إنَّ مِن رَوحِ اللَّهِ ثَلاثَهً : التَّهَجُّدَ بِاللَّیلِ و إفطارَ الصّائمِ و لِقاءَ الإخوانِ/ سه چیز نشانه رحمت خدا است: عبادت شبانه ، افطار دادن به روزه‌دار ، دیدار با برادران/ الأمالی ، طوسی ، ص ۱۷۲

*دعای معصومانه

رَبِّ أَصلِح لِی جَماعَهَ إخوَتی و أخواتی و مُحِبِّیَّ ، فَإنَّ صَلاحَهُم صَلاحِی

خدایا! همه برادران و خواهرانم و دوستدارانم را اصلاح فرما  که صلاح ایشان صلاح من است/ قرب الإسناد ، ص ۱۸

*خود را برای خدا بیارای

تَزَیَّنْ لِلّهِ بِالصِّدقِ فِی الأعمالِ با راست کرداری  خود را برای خداوند بیارای/ بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۱۶۴

*دلها را زنده می کنیم

إنَّ حَدیثَنا یُحیِی القُلُوبَ/ سخن ما دل‌ها را زنده می‌‌کند/ بحار الأنوار ، ج ۲ ، ص ۱۵۵

مَن کانَ ظاهِرُهُ أرجَحَ مِن باطِنِهِ خَفَّ میزانُهُ/ هر کس ظاهرش بهتر از باطنش باشد ، ترازویش سبک آید/ مشکاه الأنوار ، ص ۵۵۴

*پرحسرت ترینها در قیامت

اُطلُب بَقاءَ العِزِّ بِإماتَهِ الطَّمَع؛ پایداری عزّت را با میراندن طمع بجوی / تحف العقول ، ص ۲۸۶

إنَّ أشَدَّ النّاسِ حَسرَهً یَومَ القِیامَهِ عَبدٌ وَصَفَ عَدلاً ثُمَّ خالَفَهُ إلی غَیرِهِ؛ حسرت‌مندترین مردم در روز قیامت ، بنده‌ای است که سخن از عدالت گوید و با دیگران خلاف آن عمل کند / بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص ۱۷۹

*استواری اخلاص با نماز

الصَّلاهُ تَثبیتٌ لِلإخلاصِ تَنزیهٌ عَنِ الِکبرِ/ نماز موجب استواری اخلاص و دوری از کبر است/ الأمالی ، طوسی ، ص ۲۹۶ .