در ایام اربعین حسینی مداحان جوان نیز همپای دیگر مداحان و ذاکران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و همگام با سایر اقشار در پیادهروی اربعین در این عزاداری حضور دارند و به مرثیهپردازی میپردازند. حسن شالبافان از مداحان سرشناس شهر مقدس قم نیز در این ایام پیادهروی اربعین حضوری فعال برای فعالیتهای فرهنگی دارد.
این ذاکر امام حسین (ع) در عمود ۱۰۸۰ مسیر نجف به کربلا و موکب حرم حضرت معصومه سلام الله علیها از ویژگی خاص این موکب گفت که مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانیم:
از چه زمانی شما در مشایه (پیادهروی) اربعین حضور دارید؟
من از ۱۷ شهریورماه مشرف شدهام و تا اربعین بنا دارم در موکب خدمت کنم. اما گروه پیشرو خدمترسانی از اول ماه صفرالمعظم مشرف شدند و خدام موکب در زمانهای مختلف به این موکب رسیدهاند.
وضعیت زائران را امسال در پیاده روی اربعین چگونه ارزیابی میکنید؟
امسال یکی از سالهای عجیب و به یادمانی است، من تقریباً ۱۰ سال است که همه سالها در مشایه حضور داشتم و حتی این ۲ سال کرونایی توفیق داشتم، مشرف شوم. امسال زائران ایرانی اشتیاق بسیاری برای این سفر داشتند، در عراق هم خدمتگزاران مواکب و زائرین نیز شوق خاصی دارند و انگار با حس خاصی منتظر زائران ایرانی بودند و انصافاً با ذوق حسینی پذیرای زائران ایرانی، لبنانی، پاکستانی و افغانستانی و دیگر کشورها هستند.
واقعا همانگونه که حضرت آقا میفرمایند میزبان عراقیها هستند و اگر ما هم موکب دایر میکنیم مهمان اینها هستیم و باید با سبک و سیاق آنها جلو رویم و خدا را شکر یکی از مواکب که به این موضوع توجه دارد موکب آستان حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها است
موکبداران عراقی برای این ۲ سالی که ایرانیها نبودند دلتنگ بودند و انصافاً هم هر چه داشتند به میدان آوردند و با توجه به شرایط جوی و آب و هوای گرمی که وجود دارد پای کار هستند و تلاش ویژه دارند، شما چطور این مسأله را دیدید؟
این چند روزی که مرزهای زمینی بسته شد و در فضای مجازی مسأله ایجاد شد که سمت عراقی آمادگی پذیرایی ندارد، واقعا اینگونه نبود؛ یعنی شاهدیم اوج شلوغی در مسیر عاشقی نجف تا کربلا است و در این مسیر هرچه بخواهید در دسترس است و به طور شبانهروزی محل اسکان و پذیرایی غذا و آب وجود دارد و همه چیز مهیاست.
زمانی که عراقیها متوجه شدند وسیله برای انتقال زائران از مرزها وجود ندارد، عشایر و مردم با وسایل نقلیهای که داشتند به صورت خودجوش به سمت مرزها رفتند و این در نوع پذیرایی از زائران امام حسین علیه السلام در قاموس عراقیهاست و اگر بضاعتی هم ندارند، در حد تعارف دستمال کاغذی و عطر در مسیر از زائران پذیرایی میکنند.
دیشب صحنهای دیدم که یکی از عزیزان آب توزیع میکرد و به مادرانی که بچه همراهشان است، اصرار داشتند آب برسانند که این را در قالب روضه علی اصغر علیه السلام در موکب داشتیم. واقعاً پذیرایی عراقیها در این ایام زبانزد است و تمام زیباییها را میتوان در مسیر دید.
واقعاً جا دارد از آنها تشکر کرد، در این راستا پویش «شکرا خادم» که راه افتاده فضای خوبی ایجاد کرده است.
با توجه به اینکه در این موکب نانوایی با تعداد بالا پخت نان دارد، به موکبهای اطراف برای تأمین نان اطلاعرسانی شده است.
واقعاً خود عراقیها درک کردند که ایرانیها دوست و برادر هستند و لازم است پیش از سفر اربعین زائران ایرانی با فرهنگ عراقیها آشنا شوند. این راهپیمایی اربعین از قدیمالایام و زمان پیشینیان بوده و حالا بعد این سالها به ما رسیده است. پس باید با فرهنگ مردم عراق آشنا باشیم و به عقایدشان احترام بگذاریم.
بعضی از این فضاها پیش از اربعین باید برای مردم رسانهای شود که خدای نکرده ناراحتی ایجاد نشود؛ گرچه هیچ یک از خادمان زائران سیدالشهدا و موکبداران از برخوردها اصلاً ناراحت نمیشوند و بنا را برخدمت گذاشتهاند.
جزئیات برنامههای موکب حرم حضرت معصومه (س) را اعلام میکنید؟
امسال به صورت ویژه با عنایت آیتالله سعیدی تولیت آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها در مشایه و مقابل موکب حسینیه کودک را ایجاد کردیم و با همت خادمان موکب فعالیتهای فرهنگی نظیر مراسمات عزاداری، نمازهای جماعت یومیه و قرائت قرآن و… با هیأت حسن بن علی علیه السلام انجام میشود که با استقبال خوب زائران روبرو شده است و زائران حتی در مسیر به برپایی نماز جماعت صبح هم اهتمام دارند.
اتفاق خوبی است که برگزاری نماز جماعت و خواندن نماز اول وقت نهادینه شود و زائران در مسیر برای اقامه نماز توقف کنند؛ زیرا پیام سیدالشهدا (ع) در اهتمام به نماز در ظهر عاشورا بوده است. در کنار این مسائل سخنرانان مذهبی هم تا اربعین در موکب مراسم و منبر دارند. همچنین موکب تخصصی کودکان برپا شده است که در مجموع ۱۱۰ هزار هدیه از جمله توپ، پرچم، شال، ساعت مچی، عروسک، گلِسر، لیوانهای رنگی، گلسر و … فراهم کردهایم و هر کودکی وارد موکب ما شود، هدیه دریافت خواهد کرد.
این در حالی که در مسیر نجف به کربلا بیشتر جای خواب و استراحت برای بزرگسالان است و موکبها برای بچهها کمتر برنامه دارند. در بخش کودکان موکب، مربیها به زبانهای انگلیسی، عربی، ترکیهای، اردو و فارسی با بچهها ارتباط میگیرند. همچنین انجام یک نقاشی گروهی روی پارچه با مداد شمعی نیز از دیگر برنامههای موکب ما برای کودکان است. این فضا، فضای خوبی است که إنشاءلله در سالهای بعد وسیعتر انجام میشود. چون نظر رهبر انقلاب نیز بر این است که برای کودکان در پیادهروی اربعین خاطره خوش بسازیم. این موکب تلاش کرده است برای کودکان در این مسیر، در کمترین زمان ممکن بیشترین پیامها را منتقل کنیم که شکرخدا موفق بودهایم.
اینجا جا دارد از حاج آقا زارع که بیش از ۳۰ سال در زمینه کودک فعالیت داشتند و کبوترانه حرم امام رضا (ع)، گل نرگس مسجد جمکران از جمله فعالیتهای مذهبی او در حوزه تخصصی کودک است، تشکر کنیم که در این موکب نیز معتقد هستند بنای بر سرگرم کردن کودکان را نداریم، بلکه تخصصی برای آنان هر روز از ۲ ساعت پیش از اذان مغرب تا ۹ صبح فعال هستند.
نیت ما در این کار برای سه ساله ابا عبدالله (ع) بوده که در اربعین نتوانستند زائر مزار حضرت باشند. إنشاءالله خود خانم نگاه کنند و صدقه سر حضرت رقیه (س) به همه زائران و خدمتگزاران زیارتشان قبول باشد.
به عنوان نکته آخر آیا اربعین را میشود خانوادگی آمد و بچهها را آورد؟
من هر سال با خانواده در این مسیر قدم گذاشتم. این مسیر، مسیر حضور خانواده است. من خودم دختر پنج ساله دارم که از شیرخوارگی همراه بوده، زائران عراقی به کالسکههایی که بچه نشسته «عربانه» میگویند و همراهی میکنند. کربلا و اربعین همانگونه که خانم حضرت زینب سلام الله علیها و امام حسین علیه السلام مسیر را تغییر میدهند و به جای رفتن به سمت مدینه یا شامات همراه خانواده به کربلا میروند و پس از اسارت هم عقیله بنیهاشم این مسیر را با خانواده بر میگردند، این مصداق برای ما «بابی انتم و امی و اهلی و مالی و اسرتی» است.
پس همه در لوای سیدالشهدا (ع) باید در این مسیر عاشقی قدم بگذاریم و این سفر خانوادگی زنده کردن دوباره جان و روح است. در این مسیر همه زیباییها را میتوان دید و درس آموخت و خاطرهسازی کرد. همانگونه که سیدالشهدا (ع) با خانواده آمد و در ادامه حضرت زینب (س) با خطبهخوانی پرچمدار قیام شدند و گریه حضرت رقیه (س) در خرابه نیز از جنس روشنگری بود، ما نیز در این مسیر این زیباییها را درک کنیم.