سیدرضا موسوی مشکینی روز دوشنبه درپنجاهمین جلسه شورای اطلاع رسانی استان درسالن کرامت استانداری قم، با بیان اینکه حفظ منابع طبیعی مساله‌ای اساسی در روند توسعه است، افزود:‌ یکی از پایه‌های توسعه پایدار حفظ محیط زیست است و تخریب آن یکی از مهمترین چالش ها و موانع در مسیر توسعه است.

وی، با بیان اینکه آلودگی هوا تحت تاثیر دو مولفه گازها و ذرات معلق قرار دارد، افزود: استان قم تا چند سال پیش دست به گریبان آلودگی هوا نبود ولی در سال‌های اخیر شاهد هستیم که در زمستان با گازها و در تابستان با ذرات معلق در هوا مواجه است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، گفت: در بهار و تابستان با توجه به اینکه جهت ورزش باد غالب از سمت شرق به قم است، شاهد متاثر شدن این استان توسط گرد و غبار هستیم.

وی گفت: اگر چه در سال‌های گذشته منشاء گردو غبار قم، خارج از استان بود ولی شاهد هستیم که به دلیل مسائل مختلف، با کانون‌های فعال گرو خاک در استان مواجه باشیم.

موسوی مشکینی اظهار داشت: کاهش نزولات آسمانی، برداشت بی‌رویه آب ، استقرار برخی صنایع منسوخ شده در استان وهمچنین قطع حقابه محیط زیست باعث شده که در سال‌های اخیر شاهد افزایش پدیده گردو غبار در سطح قم باشیم.

وی افزود: تعداد روزهای پاک استان از ابتدای امسال تا ۱۲ تیرماه جاری، نسبت به مدت مشابه سال گذشته از ۳۱ به ۱۶ روز کاهش، تعداد روزهای ناسالم برای گروه‌های حساس از ۸ روز به ۱۲ روز افزایش و تعداد روزهای ناسالم برای عموم مردم هم از ۳ روز به ۲ روز تغییر کرده‌است.

موسوی مشکینی ادامه داد: وضعیت کنونی زیست محیطی در این استان زنگ خطری برای قم به عنوان کلان شهری مهم درکشور است که باید تدبیری اندیشیده شود تا این گرد و غبار و آلودگی هوا به امری دائمی در استان تبدیل نشود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، خشکسالی و تغییر اقلیم را عوامل موثر در وضعیت کنونی زیست محیطی در استان دانست و افزود: برنامه‌های توسعه‌ای بدون توجه به این دو مولفه به طور قطع منجر به شکست می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه بارندگی‌های خوب در سال ۱۳۹۸ موجب شد که برخی تصمیم گیران تصور کنند که کشور از دوره خشکسالی خارج شده‌است گفت: امسال با یکی از شدیدترین بحران های خشکسالی در ۵۰ سال اخیر کشور مواجه هستیم که این موضوع موجب شده در تامین نیازهای اولیه در برخی نقاط کشور با مشکل جدی مواجه باشیم.

موسوی مشکینی با اشاره به روند تغییر اقلیم در استان طی ۳۰ سال گذشته افزود: میانگین هوای استان در ۳۰ سال اخیر دو درجه افزایش یافته، دمای ۴۴ و بالاتر در این سه دهه افزایش سه برابری داشته است و همچنین الگوی توزیع بارش باران تغییر و میانگین میزان بارش به جز در دو سال قبل، به طور کلی روند کاهشی داشته‌است.

وی گفت: مراتع اطراف استان درحال از بین رفتن است و روستاهای زیادی به دلیل پیش روی آب شور خالی از سکنه شده‌اند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، تاکید کرد: بیش از ۱۰۵ هکتار در استان به کانون گرد و غبار محلی تبدیل و شرایط در این وسعت ناپایدار است.

موسوی مشکینی قطع حقابه‌ها را یکی از مهمترین چالش‌های استان دانست و گفت: اگر این روند ادامه داشته باشد، ۴۰۰ هزار هکتار بیابان در استان مستعد تبدیل به کانون ریزگرد هستند که می‌تواند مشکل کنونی گرد و غبار را به شدت تشدید کند.

وی گفت: احداث سدهای بالادستی، عدم تخصیص حقابه‌های زیست محیطی، خشکسالی و تغییر اقلیم، شدت تبخیر بالای دشت‌ها به بیش از سه هزار میلیمتر در سال، تشدید فرایند بیابان‌زایی و استقرار و جانمایی نامناسب واحدهای صنعتی و معدنی از جمله مهمترین عوامل تشدید مشکلات زیست محیطی در قم است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، با تاکید بر اینکه صنایعی در استان باید مستقر شود که نیاز به آب کم دارد گفت: اگر به وضعیت کنونی توجه نشود و روند بیابان زایی ادامه یابد، ۲۵ درصد جمعیت کشور تحت تاثیر این گرد و غبار قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه اگر حفاظت از دریاچه نمک قم انجام نشود این دریاچه به کانون مهمی برای آلودگی ها در استان و بخش مرکزی کشور تبدیل شود، ادامه داد: هم اکنون دریاچه نمک کانون گرد و غبار در استان نیست بلکه حاشیه این دریاچه به یکی از کانون های گرد و غبار تبدیل شده است.

موسوی مشکینی گفت: مدیریت منابع آب استان و حوضه آبخیز، احیا و گسترش پوشش گیاهی، مدیریت محیط زیست شهری و همچنین آموزش عمومی با تاکید بر نقش رسانه ها از جمله راه حل ها و اقدامات لازم در راستای حفاظت از محیط زیست است.

وی با اشاره به وضعیت آلودگی منابع آب استان، گفت: ورود آب شور با منشا استان های مجاور به تالاب مره قم، اگر چه موجب آلودگی این تالاب شده است ولی از طرفی موجب تثبیت خاک در این تالاب شده است که ساماندهی وضعیت این آب در حال پیگیری است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، با تاکید بر اینکه شهرکهای صنعتی استان باید مجهز به سیستم تصفیه فاضلاب باشند گفت: برخی شهرک های صنعتی از جمله شهرک صنعتی شکوهیه از نظر تصفیه فاضلاب وضعیت مناسبی دارند ولی برخی دیگر از جمله شهرک محمودآباد با وجود سال ها پیگیری به نتیجه ای نرسیده است.

وی با بیان اینکه حوض سلطان واقع در حاشیه جاده قم به تهران با دریاچه نمک به طور معمول اشتباه گرفته می شود گفت: حوض سلطان، با هفت هزار هکتار دارای مدیریت خوبی از نظر محیط زیستی دارد ولی دغدغه اصلی پیرامون وضعیت دریاچه نمک است که حدود ۲۰۰ هزار هکتار وسعت دارد و بین قم، اصفهان و سمنان است.

موسوی مشکینی با تاکید بر اینکه با وجود اینکه دریاچه نمک در محدوده قم قرار دارد ولی متاسفانه جاده دسترسی مناسبی از طرف قم وجود ندارد، افزود: پیش از بهره برداری اقتصادی از دریاچه نمک، باید هماهنگی و برنامه ریزی موثر برای حفاظت از این دریاچه در سطح ملی انجام شود.

وی گفت: اگر تامین حقابه دریاچه نمک، تامین نشود، این دریاچه تخریب قرار گیرد به دلیل جهت وزش باد، استان قم بیشترین آسیب را می داند.

وی ادامه داد: در صورت تامین نشدن حقابه دریاچه نمک، در آینده شاهد غبارهای نمکی در قم و تهران خواهیم بود که این گردو غبار نمکی به دلیل فلزات سنگین می تواند خطرات بسیار جدی داشته باشد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست قم، با تاکید بر اینکه مدیریت واحد زیست بوم دریاچه نمک مطالبه محیط زیست قم است گفت: سیاست واحد در حفاظت از دریاچه نمک یک الزام است و در این زمینه پیگیری های فراوانی انجام شده است تا میان استان های اصفهان، قم و سمنان پیرامون این دریاچه هماهنگی صورت گیرد.